Sakramenty Święte

W zakresie przygotowania do pełnego uczestnictwa we Mszy świętej przypomina się o obowiązku przestrzegania w tym zakresie norm Synodu (statuty 273, 347, Instrukcja, aneks 27).

1. Każda Parafia Archidiecezji organizuje i prowadzi katechezę parafialną dla dzieci, aby ich przygotować do świadomego, pełnego i aktywnego uczestnictwa we Mszy świętej i owocnego korzystania z sakramentu pokuty.
2. Pierwsza spowiedź i pierwsze pełne uczestnictwo we Mszy św. winna mieć miejsce zasadniczo we własnej parafii, która jest po rodzinie podstawowym środowiskiem rozwoju wiary. Tę zasadę należy corocznie (we wrześniu) przypominać, wiernym w ogłoszeniach parafialnych. Duszpasterze nie sugerują rodzicom, możliwości dostania zezwolenia od własnego Proboszcza, na celebrację tych sakramentów poza parafią, aby wzajemnie nie utrudniać sobie pracy duszpasterskiej i nie przyczyniać się do osłabiania więzi wiernych z własną parafią.
3. Gdyby zachodziła konieczność, dla uzasadnionych racji, aby uroczystość I Komunijna odbywała się poza parafią, ksiądz Proboszcz po wysłuchaniu argumentów rodziców i przeprowadzeniu duszpasterskiej rozmowy, udziela pisemnego pozwolenia na samą tylko uroczystość. Natomiast przygotowanie dzieci do I spowiedzi i Komunii powinno odbywać się we własnej parafii.
4. Każda Parafia prowadzi spotkania katechetyczno – formacyjne dla dzieci i ich rodziców.
5. Zadania rodziców dzieci przygotowujących się do I spowiedzi i Komunii św.:

• wspólna wieczorna modlitwa rodziców z dzieckiem i za dziecko;
• systematyczne uczestnictwo wraz z dzieckiem w niedzielnych i świątecznych mszach świętych;
• kierowanie się w życiu codziennym zasadami dekalogu;
• rozmowa z dzieckiem na tematy podejmowane podczas katechez;
• pomoc w opanowaniu podstawowych modlitw i zrozumieniu niezbędnych treści związanych z sakramentem pokuty i Eucharystii;
• pomoc dziecku w rozwoju moralnym, aby normy moralne znało i zachowywało z wewnętrznego przekonania a nie tylko ze względu na rodziców i otoczenie; – codzienne świadectwo życia z wiary;
• wychowywanie do życia w prawdzie i miłości;
• troska o sprzyjający klimat dla harmonijnego rozwoju dziecka.

Synod Archidiecezji Przemyskiej 1995-2000

Instrukcja o przygotowaniu dzieci do sakramentu pokuty i Eucharystii

I          Zasady ogólne

1. Celem przygotowania do sakramentu pokuty i Eucharystii jest doprowadzenie do przeżycia z wiarą tych sakramentów.
2. W przygotowaniu do tych sakramentów, oprócz przekazanej wie­dzy, ważne miejsca zajmuje doświadczenie religijne.
3. Dobre przygotowanie do tych sakramentów jest procesem długo­falowym (obejmującym I i II klasę szkoły podstawowej oraz klasę III jako pogłębienie więzi z Chrystusem Eucharystycznym). Jest ono moż­liwe tylko przy współpracy z rodzicami.

II         Przygotowanie do sakramentu pokuty

1. Należy wychowywać dzieci do świadomości, że w sakramencie pokuty spotykają się z przebaczającym Chrystusem, oraz kształtować w nich umiejętność ciągłego nawracania się, ukoronowaniem którego jest spowiedź święta.
2. Należy formować sumienie dziecka tak, aby nie tylko unikało grzechu, ale raczej szukało woli Bożej i pragnęło współpracować z Bo­giem.
3. W przygotowanie należy ukazywać dzieciom Boga zbawiające­go, a nie tylko dążyć do pamięciowego opanowania przez nie treści ka­techizmowych. Konieczne jest jednak opanowanie pewnego minimum materiału, jak również kilku podstawowych modlitw.
4. Od początku katechizacji należy wprowadzać dziecko w praktykę rachunku sumienia zanim jeszcze nauczy się jego określenia. Rachunek sumienia należy ukazywać jako konfrontację życia z wolą i miłością Bożą. Powinien on posiadać charakter pozytywny, tzn. uczyć obserwo­wania swego życia pod kątem czynionego lub zaniedbanego dobra.
5. Należy uświadomić, że żal za grzechy to wewnętrzna postawa, która koncentruje uwagę na znieważonym Bogu i przekonuje, że grzech jest niewdzięcznością wobec kochającego Ojca. Dzieci powinny wie­dzieć i rozumieć, że najważniejszym warunkiem sakramentu pokuty jest żal.
6. Postanowienie poprawy nie może być ogólnikowe, lecz kon­kretne.
7. Spowiedź winna się odbywać w atmosferze podkreślającej do­broć i miłosierdzie Boga.
8. Spowiedź święta jest wielkim przeżyciem dla dziecka i dlatego powinna ona mieć miejsce po zakończeniu przygotowania do sakra­mentu pokuty.

III       Przygotowanie do I Komunii świętej

1. Przygotowanie do I Komunii świętej może prawidłowo się odbyć tylko w kontekście Mszy świętej, ponieważ Komunia święta jest jej integralną częścią i najdoskonalszym sposobem uczestnictwa.
2. Istotą przygotowania jest wprowadzenie w misterium Euchary­stii, które dokonuje się poprzez katechezy i tzw. Msze święte inicja­cyjne, w sposób szczególny akcentujące części Najświętszej Ofiary. We Mszach świętych inicjacyjnych przygotowuje się daną część Euchary­stii i uwypukla ją tak, aby dzieci skoncentrowały na niej uwagę, a w ho­milii tłumaczy się poszczególne jej elementy.
3. Uroczystą Mszę świętą I Komunii świętej należy odciążyć od do­datkowych aktów pobożności, jak np. odnowienie przyrzeczeń chrztu, a skoncentrować się na dobrym uczestnictwie dzieci w Najświętszej Ofierze. Wspomniane przyrzeczenia należy przenieść na triduum przed uroczystością lub na tzw. „biały tydzień”.

IV        Współpraca z rodzicami

Przygotowanie do I Spowiedzi i Komunii św. powinno być przepro­wadzane w ścisłej łączności z rodzicami. Należy zatem już we wrześniu odprawić osobną Mszę św. dla dzieci, które rozpoczynają przygotowa­nie do I Komunii św. oraz ich rodziców. W październiku winny dzieci otrzymać w kościele od rodziców różańce, w grudniu rodzice powinni, na osobnym nabożeństwie, wręczyć dzieciom medaliki, w lutym – ksią­żeczki do nabożeństwa. W okresie Wielkiego Postu należy zorganizo­wać wspólne nabożeństwo odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych.

Rodzice winni też uczestniczyć w nabożeństwie pokutnym przed I Spowiedzią swoich dzieci.

W uroczystość I Komunii świętej rodzice błogosławią swoje dzieci i uroczyście zapewniają, że będą troszczyć się o rozwój ich życia reli­gijnego.

Rodzice winni uczestniczyć także w liturgii Mszy świętej podczas „białego tygodnia”.

V         Uwagi końcowe

1. Na spotkaniach z rodzicami należy zwrócić uwagę, aby ubiory pierwszokomunijne nie były zbytnio wystawne oraz zachęcać, aby wybrali dla grupy skromny i ujednolicony strój.
2. Jeśli są w grupie dzieci zaniedbane religijnie, najpóźniej około Bożego Narodzenia należy skontaktować się z rodzicami i zwrócić uwagę na konieczność większego zainteresowania dzieckiem. Jeśli ro­dzice nie wykażą dobrej woli, należy więcej czasu poświęcić takiemu uczniowi.
3. Proboszcz, jeśli sam nie katechizuje, powinien wziąć udział w bezpośrednim spotkaniu z dziećmi pierwszokomunijnymi i ich ro­dzicami. Powinien on pomodlić się z dziećmi, przeprowadzić rozmowę na temat ich spotkania z Jezusem Eucharystycznym, zwrócić uwagę rodzicom na istotne problemy życia religijnego. Przy tej rozmowie po­winien być obecny katecheta.
4. W niedzielę poprzedzającą I Komunię świętą, Proboszcz podczas ogłoszeń informuje całą parafię o radosnym przeżyciu I Komunii świętej dzieci, które poleca modlitwie Parafian i zaprasza na uroczystość również ich nauczycieli i wychowawców.
5. W naszej Parafii uroczystość I Komunii Świętej odbywa się w trzecią niedzielę maja, podczas uroczystej Sumy – Mszy Świętej o godzinie 11:30.

Możliwość skorzystania z sakramentu pokuty istnieje codziennie. W dni powszednie spowiedź odbywa się pół godziny przed Mszą św. Natomiast w niedzielę podczas Mszy św.  Ponadto, spowiadamy w pierwszy czwartek miesiąca w czasie adoracji Najświętszego Sakramentu oraz w każdy pierwszy piątek miesiąca półtorej godziny przed Mszą św. wieczorną.

Poza tym, dwa razy w roku w okresie Adwentu i Wielkiego Postu organizowana jest spowiedź dla całej wspólnoty parafialnej. W tych przypadkach odbywa się ona zgodnie z ogłoszeniem.

Dobre przeżycie sakramentu pokuty zależy od duchowego przygotowania i spełnienia 5 warunków dobrej spowiedzi:

1. Rachunek sumienia
2. Żal za grzechy
3. Mocne postanowienie poprawy
4. Szczera spowiedź
5. Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu

Więcej na temat sakramentu pokuty:

Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK 1420-1498)

http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkII-2-2.htm

Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 959-997)

http://archidiecezja.lodz.pl/prawo.html

Synod Archidiecezji Przemyskiej

SAKRAMENT POKUTY

Statut 355.
§1. Sakrament pokuty ustanowiony przez Chrystusa prowadzi do pojednania penitenta z Bogiem, z bliźnimi, z sobą samym, kształtuje sumienie, odnawia łaskę chrztu świętego, daje udział w zasługach Chrystusa, wysławia Boże miłosierdzie, udziela łaski do wypełnienia obowiązków chrześcijańskich.
§2. Zwyczajnym sposobem sprawowania sakramentu pokuty jest indywidualna i integralna spowiedź oraz rozgrzeszenie, przy której stosuje się „Obrzęd pojednania jednego penitenta”.
§3. Obrzęd pojednania wielu penitentów z indywidualną spowiedzią i rozgrzeszeniem można stosować z okazji rekolekcji, dni skupienia oraz spowiedzi niewielkich grup wiernych.
§4. W Archidiecezji Przemyskiej aktualnie nie ma potrzeby stosowania „Obrzędu pojednania wielu penitentów z ogólną spowiedzią i rozgrzeszeniem”. Wyjątek stanowi zagrażające niebezpieczeństwo śmierci i brak czasu na to by kapłan lub kapłani wyspowiadali potencjalnych penitentów oraz trudności porozumienia się z penitentami obcej narodowości, gdy roz­grzeszenie uchodzi za konieczne. Penitenci korzystający z takiej formy sakramentu pokuty, winni być dysponowani wewnętrznie i gotowi do indywidualnej spowiedzi z grzechów ciężkich w stosownym czasie. Absolucję generalną powinno poprzedzić – nawet w niebezpieczeństwie śmierci – jeśli tylko czas na to pozwala, wezwanie do wzbudzenia przez każdego żalu za grzechy.

Statut 356.
§1. Do ważnego udzielania rozgrzeszenia wymaga się, aby szafarz sakramentu pokuty posiadał, oprócz władzy święceń kapłańskich, upoważnienie do jej wykonywania w odniesieniu do wiernych, którym udziela tejże absolucji.
§2. Kapłani posiadający habitualne upoważnienie do słu­cha­nia spowiedzi czy to na mocy urzędu, czy to delegacji, uzyskanej od ordynariusza miejsca inkardynacji lub miejsca stałego zamieszkania, mogą z tego upoważnienia korzystać w całym Ko­ściele, chyba że w poszczególnym przypadku sprzeciwiłby się ordynariusz danego miejsca.
§3. Poza swoją archidiecezją kapłan powinien legitymować się aktualnym celebretem, który poświadcza o posiadanym upoważnieniu do słuchania spowiedzi oraz nie podleganiu karom kościelnym.

Statut 357.
§1. Katolicy, niezależnie od obrządku, mogą korzystać z sakramentu pokuty w innym obrządku u spowiednika zatwierdzonego zgodnie z prawem.
§2. Katolicy jako penitenci mogą prosić o sakrament pokuty również szafarzy Kościołów wschodnich, odłączonych od Kościoła katolickiego, jeśli wymaga tego konieczność lub prawdziwy pożytek duchowy, a dostęp do kapłana katolickiego jest fizycznie lub moralnie niemożliwy.
§3. Do szafarzy innych kościołów i wspólnot chrześcijańskich, odłączonych od Kościoła katolickiego wolno katolikom zwracać się z prośbą o sakrament pokuty tylko w niebezpieczeństwie śmierci lub nagłej konieczności.
§4. Wierni Kościołów wschodnich odłączonych mogą przyjąć sakrament pokuty w Kościele katolickim, gdy o to proszą i są odpowiednio dysponowani.
§5. Należący do innych kościołów i wspólnot chrześcijańskich odłączonych mogą przyjąć sakrament pokuty w Kościele katolickim jedynie w niebezpieczeństwie śmierci lub w naglącej konieczności (np. w czasie prześladowań, w więzieniu), gdy nie są w stanie zwrócić się do własnego szafarza, sami proszą o spowiedź i wyznają w odniesieniu do tego sakramentu taką samą wiarę, co Kościół katolicki.
§6. Każdy kapłan posiada upoważnienie do rozgrzeszenia z wszelkich cenzur i grzechów w odniesieniu do jakichkolwiek penitentów znajdujących się w niebezpieczeństwie śmierci oraz z cenzur ekskomuniki lub interdyktu, wiążących mocą samego prawa, jeśli penitentowi jest trudno pozostawać w grzechu ciężkim przez czas konieczny do tego, aby zaradził kompetentny przełożony. W takim jednak przypadku spowiednik winien nało­żyć na penitenta obowiązek odniesienia się w ciągu miesiąca do kompetentnego przełożonego lub kapłana posiadającego odpowiednie upoważnienie.

Statut 358.
§1. Spowiednik pełniąc służbę w imieniu Chrystusa, winien być dla penitenta bratem, miłosiernym i współczującym, pasterzem szukającym owiec zagubionych, lekarzem, który leczy i pociesza, nauczycielem prawdomównym i uczącym Bożej drogi, sędzią, który sądzi prawdziwie.
§2. Wyposażeniem spowiednika oprócz władzy święceń i upoważnienia (jurysdykcji) ma być roztropność, dyskrecja. umiejętność rozeznania, stanowczość, miarkowana łagodnością i dobrocią, przygotowanie doktrynalne, głębokie życie duchowe, duch modlitwy, praktyka cnót ewangelicznych, posłuszeństwo woli Bożej, miłość do Kościoła i uległość jego magisterium.
§3. Spowiednik winien zwracać się do penitenta w postawie pokornego współczucia z racji przekroczenia prawa Bożego, naznaczając pokutę zmierzającą do pogłębienia życia wiary, gotowego do ofiar.
§4. Zadanie spowiednika polega na poznaniu słabości i upadków penitenta, ocenie jego pragnienia poprawy, pojednaniu go z Bogiem Ojcem i włączenie z powrotem do kościelnej wspólnoty.

Statut 359.
Władzę udzielania rozgrzeszenia w przypadku ekskomuniki, wiążącej mocą samego prawa, zaciągniętej w wyniku bezpośredniego przerwania ciąży posiadają:
1. członkowie Przemyskiej Kapituły Metropolitalnej;
2. członkowie Brzozowskiej Kapituły Kolegiackiej i Jarosławskiej Kapituły Kolegiackiej;
3. archiprezbiterzy, dziekani i wicedziekani;
4. proboszczowie i administratorzy parafii;
5. kapłani spowiadający w bazylice archikatedralnej oraz w sanktuariach: Borek Stary, Domaradz, Haczów, Hyżne, Jarosław – oo. Dominikanów, Jasień, Jaśliska, Jodłówka, Kalwaria Pacławska, Leżajsk – oo. Bernardynów, Łańcut – Fara, Polańczyk, Przemyśl – oo. Franciszkanów, Stara Wieś, Tuligłowy i Wielkie Oczy.
6. wszyscy spowiednicy:
– w czasie spowiedzi wielkanocnej, misji i rekolekcji;
– w czasie kanonicznych wizytacji biskupich i odpustów parafialnych;
– z okazji spowiedzi narzeczonych, żołnierzy i więźniów;
– z okazji spowiedzi w szpitalach i chorych nie wychodzących z mieszkania oraz kobiet ciężarnych;
– z okazji spowiedzi generalnych, przynajmniej z jednego roku.

Statut 360.
§1. Miejscem indywidualnej spowiedzi są konfesjonały usta­wione w kościołach, kaplicach i w tych pomieszczeniach, w których miejscowy ordynariusz pozwala odprawiać Msze święte. W koniecznych wypadkach kapłan posiadający jurysdyk­cję może w każdym miejscu ważnie i godziwie wysłuchać spowiedzi i udzielić rozgrzeszenia.
§2. Duszpasterze winni zadbać, aby w każdym kościele znajdował się odpowiedni konfesjonał oraz miejsce dla peniten­tów niepełnosprawnych, zwłaszcza niedosłyszących.
§3. Kapłan słuchający spowiedzi winien być ubrany w sutannę i stułę koloru fioletowego oraz, o ile to możliwe, w komżę.

Statut 361.
§1. Proboszcz oraz inni duszpasterze obowiązani są do słu­chania spowiedzi w oznaczonych godzinach, zarówno w dni po­wszednie, jak i w niedziele i święta, zwłaszcza pół godziny przed Mszą świętą W potrzebie należy usługiwać w konfesjonale rów­nież w czasie Mszy świętej i podczas nabożeństw.
§2. Kapłani nie zatrudnieni bezpośrednio w duszpasterstwie parafialnym mają również obowiązek usługiwać w konfesjonale.
§3. Zaleca się duszpasterzom organizowanie spowiedzi w soboty i dni przedświąteczne.
§4. Zachęca się usilnie duszpasterzy do podtrzymywania praktyki spowiedzi miesięcznej, zwłaszcza dzieci i młodzieży.

Statut 362.
§1. Rządcy kościołów powinni zatroszczyć się o spowiedź parafialną w Adwencie i w Wielkim Poście, a także przed odpus­tem parafialnym, wizytacją biskupią itp. wydarzeniami religijnymi, zapraszając z tej okazji kapłanów spoza parafii.
§2. Katecheci, w porozumieniu z właściwym proboszczem, powinni zapewnić spowiedź dzieciom i młodzieży na rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, w Adwencie, w Wielkim Poście oraz z okazji pierwszego piątku miesiąca.
§3. Powinno się stworzyć wiernym możliwość skorzystania z sakramentu pokuty z okazji Mszy świętych obrzędowych.

Statut 363
§1. Duszpasterze powinni kierować do wiernych katechezy o pokucie, dla której bogatym źródłem będzie orędzie biblijne, podkreślające konieczność i wartość nawrócenia, o kształtowaniu sumienia jako miejsca świętego, w którym Bóg ujawnia człowiekowi prawdziwe dobro, o poznaniu grzechu, o pokusach, o poście i jałmużnie oraz o nawróceniu i pojednaniu.
§2. Duszpasterze winni propagować nie tylko spowiedź po popełnieniu grzechu ciężkiego, ale również spowiedź regularną z możliwością kierownictwa duchowego, bo dzięki niej wierni coraz doskonalej mogą ukazywać w sobie życie Jezusa.
§3. W gablotce z ogłoszeniami parafialnymi winny znaleźć się informacje, w których godzinach można w danym kościele skorzystać z posługi w konfesjonale.

Statut 364.
Spowiednicy winni ciągle interesować się teologią pokuty i dokładnie studiować bieżące rozporządzenia Stolicy Apostol­skiej.

Statut 365.
W parafiach, a zwłaszcza w mniejszych wspólnotach, zaleca się organizowanie nabożeństw pokutnych o charakterze ekspiacyjnym.

Statut 366.
§1. Praktykę odpustów, stosowaną zgodnie z nauką Ko­ścioła, należy wykorzystywać dla pogłębienia życia religijnego wiernych.
§2. Duszpasterze powinni w stosownym czasie przypominać wiernym naukę Kościoła o zyskiwaniu odpustów.

Statut 367.
§1. Celem skorzystania z dorocznego dnia łaski, należy uroczyście obchodzić odpust parafialny.
§2. Święto patronalne kościoła parafialnego daje możliwość zyskania odpuszczenia kar doczesnych, z możliwością ofiarowania za zmarłych.
§3. Odpust w parafii winien być okazją do kultywowania tradycyjnej gościnności oraz podtrzymywania związków rodzinnych.

Bierzmowanie określane jest sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej, a skoro tak jest to, trzeba być świadomym, że od ludzi dojrzałych wymaga się odpowiedzialności, w tym przypadku wyrazem tej odpowiedzialności jest świadome i radosne praktykowanie wiary. Nie może być tu mowy o przymusie, ani ze strony rodziny, ani ze strony księdza. Zatem młody chrześcijanie jeśli chcesz otrzymać Dar Ducha Świętego, który uzdolni i umocni Cię do pogłębiania relacji z Panem Bogiem oraz pomoże aktywniej żyć we wspólnocie Kościoła, to postaraj się przekonać innych, że jesteś osobą modlącą się, formującą sumienie, przez regularną spowiedź i czerpiącą siłę z Eucharystii.

Spotkania formacyjne przed bierzmowaniem w naszej parafii odbywają się zgodnie z ogłoszeniem.

Na spotkanie składa się: okazja do spowiedzi pół godziny przed Mszą świętą, Msza święta z homilią oraz spotkanie w kościele.

A co zrobić, żeby zostać bierzmowanym? Czego ksiądz będzie wymagał?

1. Udział w katechezie szkolnej, która pozwoli Ci pogłębiać wiedzę religijną.
2. Udział w rekolekcjach zamkniętych przed bierzmowaniem.
3. Prowadzenie Indeksu Formacji Katolickiej.
4. Udział w trzyletniej parafialnej katechezie dla kandydatów do bierzmowania, zwieńczeniem której jest egzamin z wiedzy religijnej oraz rozmowa z księdzem odpowiedzialnym za przygotowanie do bierzmowania.
5. Udział w życiu religijnym parafii, tj. uczestnictwo: w nabożeństwach październikowych i majowych, Drodze Krzyżowej i Gorzkich Żalach, rekolekcjach parafialnych.
6. Przedstawienie uzupełnionego Indeksu – wiedza i praktyki religijne np. comiesięczna spowiedź.
7. Wybranie i dostarczenie metryki chrztu, jeśli ten sakrament przyjęty był w innej parafii niż aktualne zamieszkanie i przygotowanie do bierzmowania.
8. Udział w próbach przed bierzmowaniem.
9. Udział w nabożeństwie, podczas którego udzielany jest ten sakrament i radosne przyjęcie Siedmiorakich Darów Ducha Świętego.

Istnieje możliwość przyjęcia sakramentu bierzmowania przez osoby dorosłe. W tym przypadku należy skontaktować się z Księdzem Proboszczem i ustalić sposób przygotowania do przyjęcia tego sakramentu.

Nauczanie Kościoła Katolickiego na temat bierzmowania (KKK 1285-1321):

http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkII-2-1.htm

Obowiązujące normy prawne wg Kodeksu Prawa Kanonicznego 1983

(Księga IV „Uświęcające zadania Kościoła; część I „bierzmowanie”; kan. 879-896):

http://archidiecezja.lodz.pl/prawo.html

Synod Archidiecezji Przemyskiej 1995-2000

Bierzmowanie

Statut 15.
§ 1. Troska o przygotowanie do sakramentu bierzmowania należy do całego Ludu Bożego, który przez przykład życia wiarą i posłuszeństwo Bożemu prawu wprowadza kandydatów w atmosferę dojrzałej wiary.
§ 2. Duszpasterze powinni troszczyć się, aby wszyscy ochrzczeni otrzymali pełne wtajemniczenie chrześcijańskie i zostali starannie przygotowani do bierzmowania.

Statut 16.
Do sakramentu bierzmowania dopuszcza się młodzież gimnazjalną. Należy dążyć do tego, aby decyzja przyjęcia bierzmowania przez każdego kandydata była przemyślana i wynikała z pragnienia świadomego wyboru chrześcijańskiego stylu życia opartego na Ewangelii i nauce Kościoła.

Statut 17.
§ 1. Dla tych, którzy zostali ochrzczeni w dzieciństwie i przystępują do bierzmowania w wieku młodzieńczym, przygotowaniem jest czas katechezy szkolnej i parafialnej.
§ 2. Szczegółowe normy w sprawie przygotowania młodzieży szkolnej do sakramentu bierzmowania podaje Instrukcja, stanowiąca Aneks nr 26.
§ 3. Biorąc pod uwagę rolę wspólnoty w dojrzewaniu wiary, zaleca się korzystanie z formacyjnej funkcji domów rekolekcyjnych w ramach przygotowania młodzieży do bierzmowania.

Statut 18.
§ 1. Dla dorosłych katechumenów, którzy przyjmują bierzmowanie bezpośrednio po chrzcie, przygotowaniem do tych sakramentów jest czas katechumenatu, w którym współdziałają katecheci, rodzice chrzestni i miejscowa społeczność Kościoła.
§ 2. Gruntownego przygotowania wymagają zgłaszający się do bierzmowania dopiero w okresie poprzedzającym zawarcie małżeństwa. W razie potrzeby można je połączyć z bezpośrednim przygotowaniem do małżeństwa. Odpowiedzialność za właściwą formację spoczywa na miejscowym duszpasterzu.
§ 3. Przygotowanie dorosłych kandydatów do bierzmowania powinno trwać minimum trzy miesiące.
§ 4. W poszczególnych przypadkach, wymagających dodatkowej troski o kandydata, duszpasterz przygotowujący do bierzmowania może skorzystać z pomocy odpowiednio uformowanej osoby lub grupy (np. stowarzyszenie katolickie, wspólnota modlitewna).
§ 5. Kandydatów przygotowujących się do bierzmowania należy zapoznać z istniejącymi w parafii grupami apostolskimi i formacyjnymi oraz wskazać im na możliwości włączenia się w apostolstwo świeckich.

Statut 19.
§1. W ramach przygotowania do sakramentu bierzmowania należy objąć specjalną katechezą rodziców i świadków bierzmowania.
§ 2. Katecheza dla rodziców i świadków bierzmowania nie powinna ograniczać się tylko do przekazania informacji o liturgii tego sakramentu, lecz winna prowadzić do pogłębienia teologicznej wiedzy o samym sakramencie, a także wpojenia zwyczaju osobistej i stałej modlitwy, kształtowania chrześcijańskich postaw moralnych, wierności obowiązkom codziennego życia, odwagi w wyznawaniu wiary i umiejętności obrony przekonań religijnych przed współczesnymi zagrożeniami.

Statut 20.
Bierzmowania udziela się zasadniczo w czasie Mszy świętej, aby jaśniej ukazał się związek tego sakramentu z całym wtajemniczeniem chrześcijańskim, które osiąga szczyt w przyjęciu Ciała i Krwi Chrystusa.

Statut 21.
§ 1. Zwyczajnym szafarzem bierzmowania jest biskup.
§ 2. W przypadku wielkiej liczby bierzmowanych biskup może dobrać sobie kapłanów, aby razem z nim udzielali sakramentu bierzmowania.
§ 3. Władzę bierzmowania posiada także kapłan, który na mocy upoważnienia chrzci dorosłego albo przyjmuje do pełnej jedności z Kościołem katolickim dorosłego już ochrzczonego.
§ 4. W odniesieniu do osób znajdujących się w niebezpieczeństwie śmierci upoważnienie do udzielania bierzmowania posiada każdy kapłan.

Statut 22.
§ 1. Przygotowujący kandydatów do bierzmowania winni zapoznać się z obrzędem i omówić jego przebieg z szafarzem sakramentu.
§ 2. Duszpasterze powinni dbać o to, by obrzędy bierzmowania miały zawsze charakter świąteczny i uroczysty, nawet jeśli się je sprawuje w dzień powszedni.

Statut 23.
Duszpasterze zadbają, aby bierzmowani, ich rodzice i świadkowie bierzmowania spełniali niektóre funkcje liturgiczne, jak: czytania, śpiew międzylekcyjny, wezwania modlitwy wiernych, przyniesienie darów ofiarnych.

Statut 24.
Podczas obrzędu namaszczenia Krzyżmem zaleca się zachować święte milczenie. Śpiew lub stosowna muzyka jest dopuszczalny tylko wówczas, o ile nie utrudnia dialogu celebransa z bierzmowanym.

Statut 25.
Zachęca się aby, o ile warunki na to pozwalają, bierzmowani przyjęli Komunię świętą pod dwoma postaciami.

Statut 26.
Miejscowy proboszcz powinien bezzwłocznie w osobnej księdze odnotować fakt bierzmowania i zrobić odpowiednią adnotację w księdze ochrzczonych lub wysłać powiadomienie do parafii chrztu bierzmowanego.

Statut 27.
Dla podkreślenia ważności sakramentu należy stosować różne formy upamiętnienia uroczystości bierzmowania przez urządzanie nabożeństw dziękczynnych za otrzymane dary Ducha Świętego i obdarowanie bierzmowanych pamiątkami religijnymi (krzyż, Pismo święte, modlitewniki, obrazki itp.).

Statut 28.
W wyjątkowych przypadkach, duszpasterze kierują do kurii indywidualnie przygotowanych parafian, celem przyjęcia sakramentu bierzmowania, którego udziela, biskup lub upoważniony kapłan, w ustalonym terminie. W takim wypadku należy zainteresowanych zaopatrzyć w pisemne skierowanie.

Msza święta ma nieocenioną wartość przed Bogiem, gdyż jest najskuteczniejszą modlitwą i najdoskonalszą Ofiarą składaną Ojcu przez Chrystusa w Duchu Świętym. Stąd też, jako ludzie wierzący chcemy każdą Eucharystię przeżywać jak najpobożniej i owocnie. W tym celu szukamy różnych pomocy. Kościół w trosce o duchowe dobro i rozwój pobożności swoich wiernych wypracował warunki dobrego uczestnictwa we Mszy św. (Sobór Watykański II, w Konstytucji o Liturgii). Oto one:

1. kształtowanie przez Słowo Boże,
2. posilanie się przy stole Ciała Pańskiego,
3. składanie Bogu dziękczynienia,
4. ofiarowanie Niepokalanej Hostii,
5. uczenie się składania w ofierze samego siebie.

Rady praktyczne:

W przygotowaniu do owocnego udziału we Mszy św. jest troska o stan duchowy, czyli stan łaski uświęcającej. Kiedy jesteśmy w stanie grzechu ciężkiego, powinniśmy jak najszybciej skorzystać z sakramentu pokuty i pojednania, by podczas Mszy św. przyjąć Komunię św.

Warto pamiętać o „osobistych warunkach”, których spełnienie sprzyja czynnemu i owocnemu uczestnictwu we Mszy św. Papież Benedykt XVI w „Sacramentum caritatis” zachęca do m.in. skupienia i ciszy przynajmniej przez kilka chwil przed rozpoczęciem liturgii. Pomaga to odciąć się od spraw doczesnych i codziennego zabiegania. Zgiełk świata, pozostawiamy poza murami świątyni, aby w pełnym skupieniu, bez rozproszeń niepotrzebnymi myślami uczestniczyć we Mszy św.
Pomocne jest również przeczytanie czytań mszalnych z danego dnia zanim udamy się do kościoła. Ponadto warto wzbudzić sobie własne intencje, z którymi udamy się na Mszę św. gdyż to mobilizuje do pobożniejszej modlitwy.
Nie wolno zapomnieć, że przed Mszą św. obowiązuje post eucharystyczny, jeśli zamierzamy przyjąć Komunię św. Polega on na powstrzymaniu się przez godzinę przed Komunią św. od jakiegokolwiek pokarmu i napoju, z wyjątkiem wody i lekarstwa. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów skróciła czas postu eucharystycznego do ok. 15 minut dla osób w podeszłym wieku, chorych oraz tych, którzy się nimi opiekują.
I na koniec warto wspomnieć o stroju, który powinien być schludny i odświętny. Trzeba pamiętać, że nie zawsze ubiór dobry na spotkanie towarzyskie będzie ubiorem właściwym na spotkanie z Bogiem.

Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podźwignie, a jeśliby popełnił grzechy, będą mu odpuszczone. (Jk 5,14-16)

Sakrament namaszczenia chorych zaliczany jest do sakramentów uzdrowienia. Najczęściej sprawowany jest przez kapelanów szpitala, którzy śpieszą z pomocą duchową osobom umierającym. Niemniej jednak nie jest to sakrament, jak zwykło się go dawniej określać „ostatniego namaszczenia”, lecz pomoc dla osoby chorej lub umierającej, dzięki której Zmartwychwstały Pan mocą swego Ducha uzdalnia wiernego do znoszenia choroby względnie udziela łaski spokojnego przejścia do życia wiecznego. Kościół wierzy i wyznaje, że wśród siedmiu sakramentów istnieje jeden specjalnie przeznaczony do umocnienia osób dotkniętych chorobą – namaszczenie chorych.

1. Kto może przyjęć sakrament namaszczenia chorych?

Sakrament namaszczenia chorych rodzi u niektórych katolików wiele lęków i obaw, co wynika ze świadomości, że jest to ostatnia rzecz, którą w życiu można otrzymać. Tymczasem sakramentu tego nie udziela się jedynie konającym. Może go przyjąć osoba poważnie chora, osłabiona przez wiek, lub udająca się na poważną operację. Namaszczenia nie udziela się człowiekowi, który już umarł. „Kapłan wezwany do chorego, który już umarł, niech błaga Boga, aby go uwolnił od grzechów i przyjął litościwie do swego Królestwa; namaszczenia natomiast niech nie udziela. Jeśli istnieje wątpliwość, czy chory zmarł naprawdę, może mu udzielić tego sakramentu warunkowo”. Sakrament ten można przyjąć wielokrotnie, np. wtedy, gdy jakaś osoba wiele razy popada w poważną chorobę. A zatem kto może przyjąć ten sakrament?

• każdy chory, jeśli choroba zagraża jego życiu, jest długotrwała lub jeśli ochrzczony jest w podeszłym wieku. Zwyczajnie jest udzielany w domu chorego w każdym czasie.
• chore dzieci mogą otrzymać ten sakrament, jeżeli mają przynajmniej ogólną świadomość dokonujących się czynności.
• chorzy, którzy utracili przytomność, mogą otrzymać namaszczenie, jeżeli przypuszcza się, że poprosiliby o ten sakrament.
• jeżeli nastąpiła już śmierć biologiczna, sakramentu udzielać nie można. W tym przypadku pozostaje jedynie modlitwa za Zmarłego np. Koronka do Bożego Miłosierdzia.
• chory nie powinien zwlekać z przyjęciem sakramentu namaszczenia do ostatniej chwili życia, w poczuciu chrześcijańskiej odpowiedzialności rodzina chorego powinna powiadomić księdza o potrzebie udzielenia tego sakramentu.

2. W jaki sposób udziela się ten sakrament?

Sakramentu tego udziela kapłan w ten sposób, że namaszczając chorych na czole i dłoniach olejami wymawia następujące słowa: „Przez to święte namaszczenie niech Pan w swoim nieskończonym miłosierdziu wspomoże ciebie łaską Ducha Świętego. Amen. Pan, który odpuszcza ci grzechy, niech cię wybawi i łaskawie podźwignie. Amen”.

3. Jakie łaski otrzymuje człowiek w sakramencie namaszczenia chorych?Jk 5,14-15

Jak już zostało zasygnalizowane na początku, sakrament chorych służy nie tylko przygotowaniu człowieka na śmierć, lecz również umacnia go w cierpieniach. „Człowiek niebezpiecznie chory potrzebuje szczególnej łaski Bożej, aby pod wpływem lęku nie upadł na duchu i podlegając pokusom nie zachwiał się w wierze. Dlatego Chrystus w sakramencie namaszczenia daje swoim wiernym, dotkniętym choroba, potężną moc i obronę”. „Sakrament ten udziela choremu łaski Ducha Świętego, która pomaga całemu człowiekowi do zbawienia, a mianowicie umacnia ufność w Bogu, uzbraja przeciw pokusom szatana i trwodze śmierci. Dzięki tej pomocy chory może nie tylko znosić dolegliwości choroby, ale także je przezwyciężać i odzyskać zdrowie, jeżeli to jest pożyteczne dla zbawienia jego duszy. Jeżeli jest to potrzebne, namaszczenie odpuszcza grzechy i staje się dopełnieniem chrześcijańskiej pokuty”.

Kościół zachęca wszystkich cierpiących, chorych i umierających, aby świadomie łączyli się z męką i śmiercią Chrystusa i w ten sposób przysparzali dobra całemu ludowi Bożemu, przyczyniając się do jego zbawienia.

4. Co należy przygotować, kiedy wzywamy kapłana do chorego?

Przed przyjściem kapłana należy przygotować stolik przykryty białym obrusem, na którym stawia się zapalone świece, krzyż, ewentualnie wodę święconą i trochę waty. Jeśli nie ma wody święconej, można użyć wody zwykłej i poprosić kapłana o poświęcenie jej. Na tak przygotowanym stoliku kładzie kapłan Najświętszy Sakrament oraz oleje.

Przez sakrament namaszczenia Chrystus umacnia cierpiącą osobę, włącza ją w tajemnicę swojej zbawczej męki i śmierci, odpuszcza jej grzechy i uświęca ją. Dzięki łasce tego sakramentu chory lub umierający człowiek zyskuje pomoc dla własnego zbawienia, a równocześnie przez swoje cierpienie i śmierć przymnaża różnych zbawczych darów całemu Kościołowi.

Kilka podpowiedzi dla rodziny chorego (Z Poradnika Ks. Piotra Gąsiora)

Przygotowanie chorego

Najważniejszy udział w niesieniu ulgi choremu mają zawsze najbliżsi. To właśnie rodzina, krewni, prawdziwi przyjaciele oraz inni, którzy z jakiegokolwiek tytułu podjęli się opieki nad chorym, mają obowiązek moralny w porę poprosić kapłana, aby przybył udzielić mu namaszczenia. Poza tym to oni winni chorego na to spotkanie przygotować.

W pierwszym rzędzie, o ile to konieczne, należy wyjaśnić, że prosząc o sakrament wcale nie sugerujemy mu, iż jego życie na ziemi już się kończy. Gdybyśmy zaś przeczuwali, iż faktycznie może i to wkrótce nastąpić, tym bardziej z miłości do bliźniego i w imię wiary w prawdę o życiu wiecznym trzeba mu ułatwić przejście z tego świata na tamten ze spokojnym sumieniem.

Oprócz serdecznej rozmowy nasza rola może wiązać się również z pomocą w zrobieniu rachunku sumienia. Czasami konieczne będzie także wspólne wzbudzenie żalu za grzechy.

Jeśli chory zażywa lekarstwa albo nawet musi częściej spożywać posiłki, trzeba go uspokoić, że w jego szczególnej sytuacji może skorzystać z dyspensy od obowiązku zachowywania godzinnego postu eucharystycznego przed planowanym przyjęciem komunii świętej.

Przygotowanie mieszkania

Przede wszystkim należy tak wszystko przygotować, aby osoba chora mogła się czuć dobrze i nie krępować z żadnego prozaicznego powodu. Pokój, gdzie leży chory, winien być wysprzątany i schludny.

Stół, na którym kapłan położy święte oleje oraz Najświętszy Sakrament Ciała Chrystusa, należy przykryć białym obrusem. Na środku, podobnie jak podczas kolędy, ustawiamy krzyż, a obok zapalamy świece.

Jeśli dysponujemy wodą święconą, wlewamy ją do naczynia i wraz z kropidłem również umieszczamy na stole, aby kapłan mógł poświęcić pokój chorego. Często duszpasterze dysponują własnym kropidłem z wodą święconą, więc nie wpadajmy w panikę, gdybyśmy o tym zapomnieli. W żadnym wypadku nie wolno do resztki wody święconej dolewać innej, na przykład z kranu, licząc, że się jakoś „samo poświęci”.

Powiadomienie kapłana

Najlepiej przyjść po kapłana osobiście. Można też prośbę skierować przez telefon, ale wówczas nie dziwmy się, gdy duszpasterz poprosi o podanie danych osobistych oraz numeru telefonu i za chwilę do nas oddzwoni – musi mieć pewność, z kim rozmawia. Rozmowę zaczynamy od przedstawienia się. Potem podajemy imię i nazwisko chorego oraz jego adres zamieszkania. Informujemy również wyraźnie, czy chory jest nieprzytomny czy nie – od tego zależy, czy ksiądz zabiera ze sobą komunię świętą, czy tylko same oleje. O inne szczegóły nie musimy się martwić. Jeżeli ksiądz uzna za konieczne uzyskanie dodatkowych informacji, sam o nie zapyta.

Jeśli osobiście powiadamiamy księdza, może się zdarzyć, że poprosi, aby zaczekać i towarzyszyć mu w drodze do domu chorego. Starajmy się wówczas raczej iść lub jechać w ciszy (zwłaszcza, gdy ksiądz niesie Pana Jezusa w komunii świętej). Naszym zadaniem jest wtedy wskazanie najkrótszej drogi z kościoła do miejsca pobytu chorego. Jeżeli idziemy pieszo, dobrze jest podążać nieco przed księdzem.

Zachowanie rodziny chorego w trakcie wizyty księdza

Ponieważ sakrament namaszczenia chorych ma charakter wspólnotowy, więc powinni w nim uczestniczyć wszyscy domownicy obecni w tym czasie w mieszkaniu. Dlatego też, gdy usłyszymy lub zobaczymy, że ksiądz już nadchodzi, winniśmy przerwać inne zajęcia i wyjść do drzwi na moment chrześcijańskiego powitania: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Na wieki wieków. Amen”. W sytuacji, gdy kapłan przychodzi do chorego, niosąc Pana Jezusa w komunii świętej, wszyscy na chwilę przyklękamy przynajmniej na jedno kolano.

Następnie wspólnie z księdzem przechodzimy do pokoju, gdzie oczekuje chory, i tam czynnie uczestniczymy w całym obrzędzie. Chodzi o wspólną, głośną modlitwę i wyraźne odpowiedzi na wezwania duszpasterza

Chorego pozostawiamy sam na sam z kapłanem tylko na moment spowiedzi sakramentalnej. Wychodzimy wówczas do sąsiednich pomieszczeń i pozostajemy tam w modlitewnym skupieniu (nie włączamy telewizora, komputera czy radia) aż ponownie nie zostaniemy poproszeni na ciąg dalszy sakramentu. Czas oczekiwania możemy poświęcić choćby na odmówienie Litanii w intencji chorych.

Czynności po zakończeniu obrzędów w domu chorego

Zaraz po namaszczeniu chorego ksiądz – jeśli uzna to za potrzebne – może poprosić o ciepłą wodę do umycia rąk. Na pewno dobrze jest mieć także przygotowaną szklankę z wodą, aby dać choremu do popicia, o ile ten miałby kłopoty z przełykaniem, a więc w tym wypadku ze spokojnym przyjęciem komunii świętej.

Warto zapytać księdza, jaką zadał pokutę, aby móc ją potem choremu przypomnieć, a nawet wraz z nim ją odprawić. Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, to właśnie teraz możemy dać duszpasterzowi kartkę z imieniem i nazwiskiem chorego. Wypada także zatroszczyć się o bezpieczny powrót księdza do parafii.

Gdy chory powróci do zdrowia, dobrze będzie poradzić mu, aby złożył Bogu należyte podziękowanie za otrzymaną łaskę sakramentalną na przykład przez uczestnictwo w dziękczynnej Mszy świętej. Natomiast gdyby chory nie mógł tego uczynić osobiście, zastąpmy go w tym sami. Pamiętajmy o pochwale, jaką Jezus skierował do Samarytanina, który jako jedyny z dziesięciu uzdrowionych trędowatych okazał Mu wdzięczność (por. Ewangelia św. Łukasza 17,11-19).

Modlitwy przydatne do głębokiego przeżycia sakramentu chorych

Akt żalu

Ach, żałuję za me złości
Jedynie dla Twej miłości.
Bądź miłościw mnie grzesznemu,
Dla Ciebie odpuszczam bliźniemu. (3 razy)

Litania w intencji chorych

Kyrie, elejson. Chryste, elejson. Kyrie, elejson.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże – zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże
Duchu Święty, Boże
Święta Trójco, Jedyny Boże
Panie, który sam przeszedłeś przez całą trwogę i ból konania – zmiłuj się nad nami.
Panie, który przed uzdrowieniem pytałeś o wiarę
Panie, który uzdrawiałeś skruszonych w sercu
Panie, który wysłuchałeś matkę kananejską Panie, który przywróciłeś do zdrowia teściową świętego Piotra
Panie, który jednym słowem uzdrowiłeś sługę setnika
Panie, który powiedziałeś do sparaliżowanego: „Wstań i chodź”
Panie, który uzdrowiłeś kobietę dwanaście lat cierpiącą na krwotok
Panie, który chromemu od trzydziestu ośmiu lat na nowo dałeś zdolność chodzenia
Panie, który przywracałeś wzrok niewidomym od urodzenia
Panie, który sprawiłeś, że głusi znowu słyszeli
Panie, który niemym usta otwierałeś
Panie, który wyrzucałeś złe duchy, uzdrawiałeś opętanych i epileptyków
Panie, który wskrzesiłeś młodzieńca z Nain, jedynego syna wdowy
Panie, który zbudziłeś do życia córeczkę Jaira, przełożonego synagogi
Panie, który płakałeś po śmierci przyjaciela Łazarza i wyprowadziłeś go z grobu
Panie, który pytałeś o wdzięczność uzdrowionych trędowatych
Panie, który uzdrawiałeś zarówno bogatych, jak i biednych
Panie, który uzdrawiałeś zarówno Żydów, jak i pogan
Panie, który uzdrawiałeś także w szabat
Panie, którego prześladowano za Twoje uzdrowienia
Panie, który wierzącym obiecałeś zmartwychwstanie
Panie, który dałeś nam za wzór miłosiernego Samarytanina
Panie, który nade wszystko pragniesz uzdrowienia naszego ducha

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

Módlmy się:

Boże Ojcze, Twój Syn dźwigał nasze boleści i objawił nam tajemnicę wartości cierpienia, wysłuchaj prośby za naszych chorych braci i siostry, aby pamiętali, że należą do grona tych, którym Ewangelia obiecuje pociechę, i czuli się zjednoczeni z Chrystusem cierpiącym za zbawienie świata. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Dziękczynienie po przyjęciu namaszczenia chorych
Dziękuję Ci, Panie, za sakrament namaszczenia,
Który mnie umacniać będzie w ostatniej chwili
Do walki i pomoże do zbawienia,
I da siły duszy, byśmy się wiecznie weselili.
(Dzienniczek s. Faustyny; nr 1286)

Nauczanie Kościoła Katolickiego na temat namaszczenia chorych (KKK 1499-1532):

http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkII-2-2.htm

Obowiązujące normy prawne wg Kodeksu Prawa Kanonicznego 1983

(Księga IV „Uświęcające zadania Kościoła; część I „namaszczenie chorych”; kan. 998-1007):

http://archidiecezja.lodz.pl/prawo.html

Synod Archidiecezji Przemyskiej 1995-2000

Sakrament namaszczenia chorych

Statut 368.
§1. Synod zaleca kapłanom prowadzenie stałej katechezy duszpasterskiej wśród wiernych, zmierzającej do tego, by wierni dobrze rozumieli sens cierpienia w życiu człowieka i właściwe znaczenie sakramentu namaszczenia chorych.
§2. Należy dążyć do uformowania takiej świadomości, by świeccy poczuwali się do obowiązku przygotowania chorego na przyjęcie sakramentu namaszczenia chorych i ułatwienia mu kon­taktu z kapłanem.
§3. Obowiązek przygotowania chorego i zapewnienia mu przyjęcia sakramentu namaszczenia chorych spoczywa w szcze­gólny sposób na najbliższej rodzinie oraz służbie zdrowia.

Statut 369.
§1. Ważną rolę we właściwym przeżywaniu sakramentu na­maszczenia odgrywają duszpasterskie odwiedziny w domu cho­rego, gdyż stanowią one dobrą okazję do pouczenia o istocie tego sakramentu, nie tylko chorego, ale i jego rodzinę.
§2. Sakrament namaszczenia chorych należy ukazywać jako możliwość pogłębienia wiary przez modlitwę Kościoła, który modli się w potrzebach chorego.
§3. W sakramencie namaszczenia chorych jest udzielana ła­ska właściwego przeżywania czasu choroby, przyjęcia woli Bożej, a często także ulgi w cierpieniu.
§4. Poprzez sakrament namaszczenia chorych przygotowuje Chrystus swojego ucznia do ufnego przejścia w ramiona Boga Ojca.

Statut 370.
Zaleca się, co pewien czas, np. raz w roku, wspólnotowe celebrowanie sakramentu namaszczenia chorych przewidziane przez nowy rytuał. Może to mieć miejsce z okazji dnia chorych, rekolekcji, misji oraz specjalnych pielgrzymek do sanktuariów. Udziela się go wówczas osobom starszym, (np. które przekroczyły 65 rok życia) oraz cierpiącym na choroby ukryte lub przewlekłe, przy równoczesnym przygotowaniu wiernych.

Statut 371.
Synod przypomina o obowiązku prowadzenia parafialnej księgi chorych zaopatrzonych sakramentami świętymi, a w mia­stach ponadto o obowiązku powiadomienia właściwej parafii o udzieleniu chorym tych sakramentów.

Statut 372.
Duszpasterze Archidiecezji Przemyskiej otrzymują ogólne pozwolenie na odprawianie Mszy świętej w domu chorego, z za­chowaniem odnośnych przepisów liturgicznych. Do udziału w tej liturgii należy zachęcić najbliższą rodzinę i sąsiadów.

Przygotowanie do sakramentu małżeństwa:

1. Warto podtrzymać zwyczaj oficjalnych zaręczyn, które zawiera się zwykle 6-12 miesięcy przed ślubem.

2. Należy odpowiednio wcześnie zarezerwować dzień i godzinę ślubu. Niekiedy warto uczynić to nawet rok wcześniej.

3. Na około 3 miesiące przed zawarciem sakramentu małżeństwa należy umówić się z Księdzem Proboszczem na spisanie protokołu przedślubnego. Należy przygotować i przynieść następujące dokumenty:

• dowody osobiste narzeczonego i narzeczonej;
• świadectwo ukończenia religii na poziomie szkoły średniej, a najlepiej Indeks Formacji Katolickiej;
• świadectwo chrztu z adnotacją o przyjęciu sakramentu bierzmowania (ważne 6 miesięcy!);
• świadectwo bierzmowania – jeżeli brak takiej adnotacji o nim na świadectwie chrztu;
• dokument z Urzędu Stanu Cywilnego stwierdzający brak przeszkód do zawarcia małżeństwa konkordatowego (ważny 6 miesięcy!) lub dokument z USC o zawarciu małżeństwa cywilnego;
• świadectwo ukończenia kursu przedmałżeńskiego;
• świadectwo odbycia nauk przedślubnych w Poradni Rodzinnej.

4. Jeżeli narzeczony lub narzeczona mieszkają poza terenem naszej Parafii, wówczas przy spisywaniu protokołu przedślubnego otrzymuje „Prośbę o wygłoszenie zapowiedzi”, którą dostarcza do parafii miejsca swojego zamieszkania.

5. Narzeczeni otrzymują także karteczkę, na której odnotują dwie spowiedzi przedślubne: pierwszą ok. miesiąca przed zawarciem małżeństwa, drugą – bezpośrednio przed ślubem, najlepiej w przededniu. Po każdej z tych spowiedzi należy poprosić o podpis spowiednika, zaś przed jej rozpoczęciem zaznaczyć, iż jest to 1. lub 2. spowiedź przedślubna.

6. Zasadą ogólnie przyjętą jest, że sakrament małżeństwa przyjmuje się w parafii narzeczonej (względnie narzeczonego). Gdyby zaistniała potrzeba zawarcia tegoż sakramentu poza własną parafią, wówczas należy uzyskać licencję (zgodę) na ślub w innym kościele.

7. Zachęca się narzeczonych, by wzięli czynny udział w przygotowaniu samej liturgii sakramentu małżeństwa. Pomoże to bardziej świadomie, głębiej i spokojniej przeżyć jeden z najważniejszych momentów w życiu. Warto zapoznać się z dokumentem Normy i zasady liturgiczne dotyczące muzyki, dekoracji i fotografowania

Więcej o sakramencie małżeństwa:
– Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK 1601-1666);
– Konkordat (art. 10);
– Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 1055-1165);
– Instrukcja Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele Katolickim (13 XII 1989);

Synod Archidiecezji Przemyskiej

Statut 378.

Należy zachęcać młodzież, aby sakrament małżeństwa był poprzedzony zaręczynami, które winny odbyć się w gronie rodzinnym na około 6 miesięcy przed ślubem.

Statut 379.

Małżeństwa katolickie powinny być zawierane podczas Eucharystii, celebrowanej w uroczystej oprawie liturgicznej, o ile to możliwe, z podziałem posług liturgicznych. Nowożeńcy mogą przyjąć komunię świętą pod dwiema postaciami.

Statut 380.

Jeśli w tym samym dniu więcej par zawiera sakrament małżeństwa, należy je zachęcać do wspólnotowego celebrowania liturgii sakramentu małżeństwa.

Statut 381.

Błogosławienie małżeństw może nastąpić w każdym czasie. Jeżeli jednak miałoby to miejsce w czasie Adwentu lub Wielkiego Postu, wówczas należy pouczyć nowożeńców o szczególnym charakterze tych okresów.

Statut 382.

Zachęca się duszpasterzy, aby brali pod uwagę pożytek płynący z błogosławienia małżeństw podczas Mszy świętej niedzielnej w obecności większej liczby wiernych i proponowali taką ewentualność narzeczonym.

Statut 383.

Właściwym miejscem zawarcia małżeństwa jest parafia jednego z nupturientów, na terenie której przebywa na okres stały, czasowy lub miesięcznego pobytu, a w przypadku tułaczy miejsca aktualnego przebywania. W innym miejscu małżeństwo może być zawarte za pozwoleniem własnego ordynariusza lub własnego proboszcza.

Statut 384.

Ze szczególną starannością, przy współudziale nupturientów, należy przygotować teksty liturgiczne, oprawę i uroczysty wystrój świątyni, aby nadać obrzędom świąteczny i niecodzienny wyraz.

Statut 385.

§ 1. Należy podtrzymywać zwyczaj zawierzania się młodej pary Matce Bożej lub Świętej Rodzinie. Zawierzenie to może dokonać się w domu nowożeńców lub w kościele, tuż po ceremonii zaślubin.
§ 2. Zaleca się podtrzymywanie zwyczaju błogosławieństwa udzielanego przez rodziców oraz religijnego powitania po powrocie z kościoła przy śpiewie pieśni religijnych.

Statut 386.

§ 1. Duszpasterze i bliscy powinni usilnie zachęcać narzeczonych i ich rodziny do urządzania wesel bezalkoholowych.
§ 2. Małżonkom, którzy decydują się na przyjęcie się bezalkoholowe, należy okazać szczególne uznanie i poparcie. Można im przekazać specjalne błogosławieństwo biskupa, o które należy wystąpić pisemnie do Kurii, podając nazwiska oraz imiona nupturientów.

Statut 387.

W przypadku małżeństw mieszanych, młodocianych, z niewierzącymi, niepraktykującymi jak i odstępcami od Kościoła katolickiego należy stosować się do zaleceń Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz obowiązujących instrukcji Konferencji Episkopatu Polski.

Statut 388.

§ 1. Fakt zawarcia małżeństwa należy odnotować księdze ślubów miejsca jego zawarcia oraz na marginesie aktu chrztu w księdze ochrzczonych w następującym brzemieniu: „N.N. zawarł(a) małżeństwo z XY w dniu … r., podpis.”
§ 2. Jeżeli małżeństwo zostało zawarte poza parafią chrztu nowożeńców, należy niezwłocznie zawiadomić o fakcie jego zawarcia proboszcza parafii chrztu oraz udzielającego licencji.
§ 3. Proboszcz parafii chrztu ma obowiązek odnotować fakt zawarcia małżeństwa w księdze chrztu i przesłać wiadomość o dokonaniu tej adnotacji do parafii zawarcia małżeństwa.
§ 4. Potwierdzenie o dokonanej adnotacji winno być zaznaczone odnotowane w protokole przedślubnym.

Statut 389.

Małżeństwo sakramentalne ochrzczonych powinno uzyskać skutki cywilne. Należy w tym celu wypełnić postanowienia Instrukcji Konferencji Episkopatu Polski z dnia 15.11.1998 r.

Statut 390.

Duszpasterze z racji swojej posługi mogą przyjmować od nowożeńców dobrowolną ofiarę, objaśniając, że jej część składana jest na potrzeby duszpasterstwa rodzin. Nie mogą jednak jej żądać, określać wielkości ani uzależniać od niej oprawy zewnętrznej posługi sakramentalnej.